Czy wiesz, że aż 85% mężczyzn i 70% kobiet deklaruje, że doświadcza masturbacji? Takie są wyniki norweskich badań przeprowadzonych przez Nantje Fischer i Bente Træen. W artykule przyjrzymy się, co o masturbacji mówi nauka: jakie są fakty, które przekonania to mity i czy masturbacja może mieć wpływ na zdrowie seksualne oraz psychiczne. Co więc naprawdę warto o niej wiedzieć, by lepiej zrozumieć własne ciało i potrzeby?
Z tego artykułu dowiesz się…
- Czym jest masturbacja.
- Co o wpływie masturbacji na organizm mówi nauka.
- Jakie są najczęstsze mity na temat masturbacji.
- Czy masturbacja wpływa na płodność, relacje i nastrój.
- Kiedy masturbacja może wymagać refleksji lub pomocy specjalisty.
Przeczytaj także:
Czym jest masturbacja (onanizm)?
Masturbacja (inaczej onanizm) to samodzielna stymulacja własnych narządów płciowych w celu odczuwania przyjemności seksualnej. Jest to naturalny, fizjologiczny i uważany za zdrowy sposób wyrażania własnej seksualności, obecny w różnych etapach życia – od dzieciństwa, przez dorosłość, po późną starość.
Choć temat ten wciąż bywa obarczony społecznym tabu, masturbacja jest powszechnym doświadczeniem. Praktykują ją zarówno kobiety, jak i mężczyźni, choć to mężczyźni częściej o niej mówią. Coraz więcej badań sugeruje jednak, że różnice w deklarowanej częstotliwości mogą wynikać bardziej z wpływu kultury, norm społecznych i poziomu edukacji niż z biologii. Kobiety mogą rzadziej deklarować takie zachowania z powodu wstydu lub braku przestrzeni do otwartej rozmowy na ten temat.
Czytaj także: Układ rozrodczy kobiety – budowa, funkcje i choroby
Masturbacja jest procesem fizjologicznym – opartym na współpracy układu nerwowego, hormonalnego i układu krążenia. Może przynosić szereg korzyści zdrowotnych: obniżenie poziomu stresu, poprawę nastroju, łatwiejsze zasypianie, a nawet pozytywny wpływ na odporność czy funkcjonowanie układu moczowo-płciowego. Z badań wynika, że u kobiet masturbacja może skutecznie redukować napięcie emocjonalne i poprawiać samopoczucie w sytuacjach stresowych.
Nie istnieje jedna „norma” dotycząca częstotliwości czy sposobu masturbacji – każda osoba ma w tym zakresie własne potrzeby i preferencje. Dla niektórych jest to element życia intymnego w związku, dla innych – sposób na lepsze poznanie siebie. Ważne, by doświadczenie to nie wiązało się z przymusem, wstydem ani nie wpływało negatywnie na codzienne funkcjonowanie i komfort psychiczny. Jeśli tak się dzieje – warto przyjrzeć się temu z troską i otwartością.
Antykoncepcja bez wychodzenia z domu
Potrzebujesz środków antykoncepcyjnych? Porozmawiaj z ginekologiem przez telefon, zadaj wszystkie nurtujące Cię pytania i otrzymaj e-receptę jeszcze dziś.
Fakty i badania naukowe – jak masturbacja mężczyzn i masturbacja u kobiet wpływa na organizm?
Masturbacja ma potwierdzone, pozytywne działanie na zdrowie psychiczne, fizyczne i seksualne. To nie tylko naturalna forma przyjemności, ale też mechanizm wspierający dobrostan na wielu poziomach.
1. Redukcja stresu i napięcia
Podczas masturbacji organizm uwalnia hormony takie jak dopamina, oksytocyna i endorfiny – związki odpowiedzialne za uczucie relaksu, satysfakcji i bliskości. Te same hormony pomagają obniżyć poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu. Badania wskazują, że masturbacja może działać uspokajająco, a nawet łagodzić objawy lęku czy napięcia emocjonalnego. Badanie przeprowadzone w Szwajcarii z udziałem 370 kobiet wykazało, że 64% uczestniczek masturbuje się głównie w celu redukcji stresu, a 55% odczuwa z tego powodu radość.
Czytaj także: Popęd seksualny – jak działa i co na niego wpływa?
2. Poprawa jakości snu i łagodzenie odczuwania bólu menstruacyjnego
Badanie opublikowane w Journal of Sleep Research wykazało, że aktywność seksualna, zarówno z partnerem, jak i masturbacja zakończona orgazmem, mogą poprawić jakość snu poprzez skrócenie czasu zasypiania i zwiększenie efektywności snu. Dodatkowo stymulacja genitaliów może łagodzić bóle menstruacyjne, co potwierdzają liczne relacje kobiet.
3. Poznanie siebie i swojej seksualności
Masturbacja to również sposób na lepsze zrozumienie własnych potrzeb, reakcji ciała i granic. Taka samoświadomość przekłada się na większy komfort w relacjach intymnych, łatwiejszą komunikację z partnerem/partnerką i zdrowsze podejście do własnej seksualności.
4. Pozytywny wpływ na libido i regulację napięcia seksualnego
U niektórych osób masturbacja może zwiększać ochotę na seks, u innych – pomóc uregulować napięcie seksualne. Obie reakcje są normalne i zależą od indywidualnych uwarunkowań. Ważne jest, że nie istnieje „właściwa” częstotliwość – liczy się to, jak masturbacja wpływa na samopoczucie i funkcjonowanie danej osoby.
Czytaj także: Libido – co to jest i jak je zwiększyć?
5. Zwiększenie ukrwienia narządów płciowych
Dzięki pobudzeniu nerwów i wzrostowi przepływu krwi do narządów płciowych, masturbacja wspiera ich zdrowie oraz może zwiększać wrażliwość na bodźce. To ważne również dla osób w związkach – regularna masturbacja może poprawić jakość orgazmu i wzmacniać libido. Co więcej, masturbacja może stanowić część wspólnego życia erotycznego.
Najpopularniejsze mity na temat masturbacji – czy masturbacja szkodzi? Co nie jest prawdą?
Wokół masturbacji narosło wiele mitów, które wciąż są powielane – często z braku edukacji seksualnej lub z wpływu przekonań kulturowych i religijnych. Poniżej obalamy najczęstsze z nich, opierając się na danych naukowych i medycznych.
MIT: Masturbacja prowadzi do bezpłodności
Masturbacja nie wpływa negatywnie na płodność. U mężczyzn może wręcz poprawiać jakość nasienia, zwłaszcza w kontekście regularnej ejakulacji. U kobiet natomiast może wspierać zdrowie narządów płciowych poprzez poprawę ukrwienia i nawilżenia pochwy. Nie ma dowodów naukowych, które wiązałyby masturbację z problemami z zajściem w ciążę.
MIT: Masturbacja powoduje deformacje ciała lub raka
To mit bez podstaw naukowych. Nie istnieją żadne wiarygodne badania, które wskazywałyby, że masturbacja prowadzi do jakichkolwiek deformacji anatomicznych czy rozwoju nowotworów.
MIT: Masturbacja osłabia wrażliwość narządów płciowych
Nie. Zbyt intensywna lub mechanicznie jednostajna stymulacja może chwilowo spowodować zmniejszenie wrażliwości (np. u mężczyzn przy częstym uciskaniu penisa), ale to efekt odwracalny. Zmiana techniki lub przerwa w masturbacji zazwyczaj wystarczają, by wrażliwość wróciła do normy. U kobiet regularna stymulacja może wręcz poprawiać zdolność do osiągania orgazmu podczas seksu.
MIT: Kobiety nie potrzebują masturbacji
Badania jasno pokazują, że kobiety mają różne potrzeby seksualne, a masturbacja jest powszechnym i zdrowym sposobem ich wyrażania. Choć statystycznie mężczyźni deklarują częstsze praktykowanie masturbacji, różnice te mogą wynikać raczej z wpływu wstydu, tabu i braku edukacji niż z biologii.
MIT: Masturbacja to choroba lub uzależnienie
Masturbacja sama w sobie nie jest ani zaburzeniem psychicznym, ani zachowaniem szkodliwym. Uzależnienie od masturbacji – czyli sytuacja, w której dana osoba odczuwa przymus i nie jest w stanie kontrolować zachowania mimo negatywnych konsekwencji – może się zdarzyć, ale jest rzadkie i dotyczy niewielkiego odsetka osób. W takich przypadkach warto szukać wsparcia psychoterapeutycznego, nie ze względu na samą masturbację, lecz towarzyszące jej trudności emocjonalne lub kompulsywność.
Czy masturbacja może mieć negatywne skutki?
Choć masturbacja jest naturalną i zazwyczaj zdrową formą ekspresji seksualności, w niektórych przypadkach może wiązać się z trudnościami – zwłaszcza gdy staje się zachowaniem kompulsywnym lub przybiera formę ucieczki od emocji. W tej sekcji przyglądamy się sytuacjom, w których warto się zatrzymać i rozważyć rozmowę ze specjalistą.
Masturbacja kompulsywna – kiedy przyjemność zamienia się w przymus?
W niektórych sytuacjach masturbacja może być powtarzana mimo braku realnej potrzeby, a nawet wbrew własnej woli. Często towarzyszy temu silne napięcie emocjonalne (np. lęk, samotność, stres), a ulga jest tylko chwilowa. Może to współistnieć z uzależnieniem od pornografii lub innymi trudnościami emocjonalnymi. Osoba może czuć się zmuszona do masturbacji wielokrotnie w ciągu dnia, kosztem pracy, nauki czy relacji z innymi.
Ważne
Pamiętaj, że to nie liczba masturbacji decyduje o problemie, ale to, jaką funkcję pełni ona w życiu danej osoby i czy prowadzi do cierpienia lub trudności w codziennym funkcjonowaniu.
Unikanie relacji, bliskości i codziennych obowiązków
Gdy masturbacja zaczyna być wykorzystywana jako sposób unikania kontaktu z innymi ludźmi, obowiązków czy konfrontacji z trudnymi emocjami, może to być sygnał problemu. Zdarza się, że osoby kompulsywnie się masturbujące odczuwają spadek motywacji do działania, izolują się społecznie lub unikają intymności w relacjach.
Niektóre osoby mogą używać masturbacji jako „zastępstwa” dla relacji emocjonalnych lub seksualnych, co – jeśli trwa długo – może wpływać na jakość więzi partnerskich. Kiedy masturbacja staje się preferowaną lub jedyną formą seksualności, a kontakt z drugą osobą budzi lęk, frustrację czy poczucie nieadekwatności, warto się temu przyjrzeć i zasięgnąć konsultacji z seksuologiem lub psychologiem.
Poczucie winy i wstydu – wpływ kultury i stereotypów
W wielu kulturach masturbacja – szczególnie u kobiet – bywa tematem tabu, co prowadzi do wewnętrznych konfliktów i emocjonalnego cierpienia. Kobiety, zwłaszcza w związkach, mogą odczuwać wstyd lub lęk, że ich potrzeby autoerotyczne zostaną odebrane przez partnera jako oznaka braku satysfakcji z relacji. Pokutuje przekonanie, że kobiecy orgazm powinien być efektem aktywności mężczyzny, a nie samodzielnego poznania własnego ciała. Takie poglądy nie tylko ograniczają swobodę seksualną, ale też mogą prowadzić do utraty zrozumienia własnych potrzeb.
Fizyczne ryzyko – brak wiedzy i używanie niebezpiecznych przedmiotów
W rzadkich, ale opisywanych w literaturze medycznej przypadkach, osoby (częściej mężczyźni) używają do masturbacji przypadkowych przedmiotów, które mogą prowadzić do poważnych urazów narządów płciowych. Zgłoszenia takich przypadków na szpitalne oddziały ratunkowe nie są jednostkowe. Brak edukacji seksualnej oraz wstyd przed zakupem bezpiecznych gadżetów erotycznych powodują, że osoby sięgają po improwizowane i niebezpieczne rozwiązania. Jeśli masz trudności z określeniem swoich potrzeb lub dobraniem odpowiednich gadżetów do masturbacji, dobrym pomysłem może okazać się wizyta u seksuologa.
Pamiętaj! Jeśli masturbacja:
powoduje cierpienie psychiczne (wstyd, lęk, przygnębienie),
zaburza codzienne funkcjonowanie,
negatywnie wpływa na relacje lub życie seksualne,
wydaje się być poza kontrolą mimo prób ograniczenia,
warto porozmawiać z psychologiem, seksuologiem lub psychoterapeutą. Samoakceptacja i zdrowa seksualność zaczynają się od wiedzy, ale często też od bezpiecznej rozmowy.
Masturbacja w różnych etapach życia – wpływ na dojrzewanie i dorosłość
Masturbacja to zjawisko obecne w życiu wielu osób – niezależnie od wieku, płci, stanu zdrowia czy sytuacji życiowej. Choć często kojarzona wyłącznie z okresem dojrzewania, w rzeczywistości może towarzyszyć człowiekowi na różnych etapach życia – zmieniając swoje funkcje i znaczenie. Co istotne, nie jest to zachowanie „obowiązkowe” – część osób nigdy nie odczuwa potrzeby masturbacji, i to również jest naturalne.
Dzieciństwo – ciekawość, nie seksualność
Zachowania autoerotyczne mogą pojawić się już u małych dzieci – nawet przed okresem dojrzewania. Najczęściej nie mają one charakteru seksualnego. Dzieci eksplorują swoje ciało w ramach naturalnego procesu poznawczego – podobnie jak uczą się chodzić, mówić, czy poznają różnice między sobą a innymi. Reakcja opiekunów powinna być spokojna, neutralna i pozbawiona zawstydzania – istotne jest zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa i podstawowej wiedzy o granicach prywatności.
Okres dojrzewania – eksploracja i napięcie
W okresie pokwitania wzrasta poziom hormonów płciowych, a ciało zaczyna reagować na bodźce seksualne. Masturbacja staje się naturalnym sposobem na rozładowanie napięcia seksualnego, ale także możliwością poznania własnych reakcji, preferencji i granic. To ważny etap w kształtowaniu samoświadomości seksualnej. Edukacja seksualna w tym czasie może pomóc nastolatkom zrozumieć, że to, co przeżywają, jest normalne i zdrowe.
Dorosłość – część zdrowia seksualnego
W dorosłym życiu masturbacja może być jednym z elementów życia seksualnego – niezależnie od tego, czy ktoś żyje w związku, czy nie. Może współistnieć z aktywnością partnerską, stanowić sposób na relaks, lepsze poznanie siebie lub spełnienie potrzeb seksualnych w bezpieczny sposób. Część osób wykorzystuje ją także jako formę regulacji napięcia emocjonalnego lub poprawy nastroju – co, w zdrowych granicach, również może być korzystne.
Ciąża i menopauza – masturbacja to nadal intymność
Ani ciąża, ani menopauza nie wykluczają masturbacji – przeciwnie, może ona być źródłem przyjemności i komfortu w czasie, gdy ciało się zmienia. W ciąży nie tylko jest bezpieczna (jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych), ale też może łagodzić napięcia, poprawiać nastrój i pomóc w akceptacji własnego ciała. Po menopauzie, dzięki stymulacji i utrzymaniu ukrwienia narządów płciowych, masturbacja może przeciwdziałać suchości pochwy i wspierać zdrowie seksualne oraz dobre samopoczucie.
Różnice indywidualne – każda historia jest inna
Warto ponownie podkreślić, że nie każda osoba się masturbuje i nie każdy musi odczuwać potrzebę onanizmu. Istnieją ogromne różnice indywidualne – zarówno w zakresie potrzeb seksualnych, jak i podejścia do własnego ciała. Kluczowe jest to, by każda osoba czuła się wolna w swoim wyborze – bez przymusu, wstydu czy porównań z innymi. Zdrowie seksualne oznacza zgodność z własnymi potrzebami i wartościami.
Świadome podejście do zdrowia seksualnego – znaczenie edukacji seksualnej i masturbacja jako element akceptacji siebie
Świadoma seksualność zaczyna się od rzetelnej i wolnej od stereotypów edukacji seksualnej. To właśnie oparta na faktach wiedza pozwala zrozumieć, że potrzeby seksualne są naturalne i mogą przybierać różnorodne formy, a masturbacja jest jedną z nich. Inicjatywy takie jak SEXEDPL docierają do młodszych odbiorców, oferując wsparcie i rozwiewając wątpliwości, co pomaga budować zdrową relację z własnym ciałem już od nastoletnich lat.
Warto podkreślić, że świadoma seksualność obejmuje zarówno zrozumienie własnych potrzeb, jak i znajomość podstawowych zagadnień, takich jak np. antykoncepcja. Więcej o tym temacie przeczytasz w naszym innym wpisie: Antykoncepcja – czym jest i jak wybrać odpowiednią metodę?
Masturbacja to także ważny element akceptacji siebie. Samopoznanie i eksploracja przyjemności to nie tylko przywilej, ale także kluczowy składnik zdrowia seksualnego. Szczególnie u kobiet, które często nie mają wystarczającej społecznej przestrzeni do mówienia o własnej przyjemności, świadoma autoerotyka może wzmacniać poczucie własnej wartości i pewności siebie.
Obalanie tabu i normalizacja rozmów o seksualności – także w kontekście masturbacji – przynoszą korzyści wszystkim. Rozmowa na ten temat nie musi być krępująca czy wstydliwa, a może stać się elementem budowania zdrowej relacji – zarówno ze sobą, jak i z partnerami. Włączenie seksualności do codziennej rozmowy, edukacji dzieci i młodzieży czy po prostu troski o dobre samopoczucie sprzyja większej akceptacji i szacunkowi wobec siebie i innych.
Ważne jest pełne zrozumienia i otwartości podejście – wszyscy, niezależnie od wieku, płci czy doświadczeń, mają prawo odnaleźć swoją własną drogę w obszarze seksualności. Nie ma obowiązku czy przymusu – jest tylko przestrzeń na świadome, pozytywne nastawienie i troskę o siebie.
Podsumowanie
Masturbacja to naturalna i powszechna forma ekspresji seksualności, obecna na różnych etapach życia i niezależna od płci. Mimo licznych mitów i tabu, które przez lata narosły wokół tego tematu, współczesna wiedza naukowa jasno pokazuje, że autoerotyzm może być częścią zdrowego funkcjonowania psychicznego, fizycznego i seksualnego. Kluczem jest indywidualne podejście, samoświadomość i otwartość na rozmowę w przypadku zauważenia niepokojących efektów masturbacji.
Najczęściej zadawane pytania
Główne wnioski
- Masturbacja sama w sobie nie jest szkodliwa – o ile nie zakłóca codziennego życia, relacji czy dobrostanu psychicznego.
- Masturbacja może korzystnie wpływać na zdrowie fizyczne, psychiczne i seksualne.
- Masturbacja dotyczy osób w każdym wieku i niezależnie od płci.
- Nie istnieje „norma” częstotliwości – każdy ma prawo przeżywać swoją seksualność na swój sposób, bez porównań czy presji.
- Edukacja seksualna i świadomość są kluczowe w eliminowaniu wstydu i mitów.
- Jeśli masturbacja wywołuje trudne emocje (wstyd, lęk, poczucie winy) lub staje się kompulsywna, warto skonsultować się z psychologiem lub seksuologiem.
