Metformax SR

Metformax SR to lek w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, stosowany u pacjentów z cukrzycą typu 2, u których mimo diety i ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Preparat uwalnia substancję czynną stopniowo, dzięki czemu umożliwia stabilniejsze kontrolowanie glikemii i wygodne przyjmowanie go zwykle raz na dobę.

Metformax SR – czym jest ten lek i jak działa?

Lek Metformax SR zawiera metforminy chlorowodorek – substancję z grupy biguanidów, która od lat jest jednym z kluczowych leków stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2. Postać tabletek o przedłużonym uwalnianiu sprawia, że lek jest uwalniany stopniowo. Zmniejsza to wahania jego stężenia we krwi, dzięki czemu może być lepiej tolerowany niż tabletki o natychmiastowym uwalnianiu. Preparat może być stosowany samodzielnie lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, szczególnie wtedy, gdy konieczne jest bardziej intensywne leczenie.

Substancja czynna i jej wpływ na utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi

Metformina obniża stężenie glukozy we krwi poprzez kilka mechanizmów: zmniejsza wytwarzanie glukozy w wątrobie i poprawia wychwyt glukozy przez tkanki, ułatwiając uzyskanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi bez zwiększania wydzielania insuliny. Dzięki temu ryzyko hipoglikemii jest niewielkie, o ile lek nie jest stosowany w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną. W tabletkach o przedłużonym uwalnianiu substancja czynna uwalnia się stopniowo.

Dostępne są 3 dawki leku: 500, 750 i 1000 mg. Każda tabletka Metformax SR 500 zawiera 500 mg chlorowodorku metforminy, co odpowiada 390 mg metforminy. Tabletki o dawce 750 mg i 1000 mg zawierają odpowiednio 585
mg lub 780 mg metforminy.

Wskazania do stosowania leku Metformax SR w leczeniu cukrzycy typu 2

Metformax SR jest stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2 u pacjentów, u których dieta i aktywność fizyczna nie są wystarczające, aby osiągnąć prawidłowe stężenie glukozy. Lek szczególnie polecany jest osobom z nadwagą, ponieważ może sprzyjać utrzymaniu masy ciała. Preparat znajduje zastosowanie zarówno jako jedyny lek, jak i w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, jeśli konieczne jest intensyfikowanie terapii.

Jak stosować lek Metformax SR?

Leczenie należy zawsze prowadzić zgodnie z zaleceniami lekarza, który dobiera dawki leku zależnie od wyników badań i odpowiedzi organizmu. Metformax SR nie zastępuje zdrowego stylu życia. Nawet podczas przyjmowania leku konieczne jest przestrzeganie diety i regularnych ćwiczeń fizycznych. To ważne, zwłaszcza na początku terapii, kiedy lekarz monitoruje efekty leczenia oraz tolerancję preparatu.

Jak należy przyjmować tabletki o przedłużonym uwalnianiu?

Tabletki należy przyjmować w trakcie posiłku lub tuż po nim, zazwyczaj raz na dobę – najczęściej wieczorem. Tabletki należy połykać w całości, popijając wodą, bez rozgryzania i kruszenia. Tylko wtedy mechanizm przedłużonego uwalniania działa prawidłowo.

W kale może być widoczna otoczka tabletki – nie wpływa to na skuteczność leczenia i jest zjawiskiem prawidłowym. W razie dodatkowych pytań dotyczących przyjmowania leku warto zwrócić się do lekarza.

Dawkowanie leku Metformax SR

Najczęściej leczenie rozpoczyna się od dawki 500 mg raz na dobę. Po 10–15 dniach lekarz może zwiększyć dawkę w zależności od uzyskanych wartości stężenia glukozy we krwi. Maksymalna dawka dobowa wynosi zwykle 2000 mg. Zwiększanie dawki powinno odbywać się stopniowo, aby zmniejszyć ryzyko dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.

Leczenie skojarzone z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną

W leczeniu skojarzonym metformina może zwiększać skuteczność terapii i poprawiać kontrolę glikemii. Lekarz dobiera dawki tak, aby uniknąć ryzyka hipoglikemii, które czasem występuje przy stosowaniu pochodnych sulfonylomocznika lub insuliny. W takich przypadkach konieczne jest monitorowanie glikemii oraz ewentualna modyfikacja dawki leku.

Dawkowanie leku u pacjentów w podeszłym wieku

U osób w podeszłym wieku szczególną uwagę zwraca się na czynność nerek, która z wiekiem może się pogarszać. Lekarz zleca kontrolę parametrów nerkowych co najmniej raz na rok, a często i częściej. U starszych pacjentów dawki leku mogą być niższe, a ich zwiększanie powolniejsze. Zawsze należy zachować ostrożność i zgłaszać lekarzowi wszelkie nowe objawy.

Dawkowanie leku Metformax SR przy zaburzeniach czynności nerek

Metformina jest wydalana przez nerki, dlatego zaburzenia czynności nerek wymagają ostrożnego, indywidualnego ustalenia dawek leku. U pacjentów z lekkim lub umiarkowanym upośledzeniem czynności nerek konieczne może być zmniejszenie dawki i częstsze kontrole. W ciężkich zaburzeniach czynności nerek stosowanie Metformax SR jest przeciwwskazane. W przypadku odwodnienia, ciężkiej infekcji czy nagłej, pogorszającej się czynności nerek pacjent musi czasowo zaprzestać stosowania leku Metformax SR i skonsultować się z lekarzem.

Możliwe działania niepożądane

Podczas przyjmowania leku mogą wystąpić pewne skutki uboczne, najczęściej ze strony układu pokarmowego. Dolegliwości pojawiają się zwykle na początku terapii i łagodnieją z czasem. Jeśli objawy nie ustępują, należy zwrócić się do lekarza, który może zmodyfikować dawkę leku lub zalecić inną formę terapii.

Najczęstsze działania niepożądane (nudności, biegunka, ból brzucha, utrata apetytu)

Najczęściej zgłaszanymi objawami są nudności, biegunka, ból brzucha oraz utrata apetytu. Wynikają one z działania metforminy na przewód pokarmowy i zazwyczaj są przejściowe. Aby zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia, zaleca się przyjmowanie leku z posiłkiem.

Objawy i sytuacje zwiększające ryzyko kwasicy mleczanowej

Kwasica mleczanowa to bardzo rzadkie, ale poważne działanie niepożądane, którego ryzyko zwiększa się przy zaburzeniach czynności nerek, odwodnieniu, ciężkiej infekcji, intensywnym głodzeniu czy spożywaniu alkoholu podczas przyjmowania leku Metformax SR.

Objawy to m.in. silne zmęczenie, wymioty, ból brzucha, trudności z oddychaniem, skurcze mięśni. W razie ich pojawienia się należy przerwać przyjmowanie leku i natychmiast skonsultować się z lekarzem.

Zapalenie wątroby i inne rzadkie działania niepożądane

Do rzadkich działań niepożądanych należy zapalenie wątroby, objawiające się zmęczeniem, utratą apetytu, żółtaczką lub bólami brzucha. Wymaga to odstawienia leku i pilnego kontaktu z lekarzem. Rzadko pojawiają się także reakcje skórne, takie jak wysypka czy świąd.

Przeciwwskazania do stosowania leku Metformax SR

Lek nie powinien być stosowany w przypadku ciężkiej niewydolności nerek, chorób wątroby, ciężkich zakażeń, odwodnienia, niedotlenienia tkanek lub spożywania dużych ilości alkoholu. Przeciwwskazaniem jest również uczulenie na którykolwiek z pozostałych składników leku. U młodzieży poniżej 18. roku życia preparat nie jest zalecany.

Możliwe interakcje

Niektóre leki mogą zmieniać działanie Metformax SR lub wpływać na jego stężenie we krwi. Dotyczy to m.in. leków stosowanych w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi, takich jak antagoniści receptora angiotensyny II, leków moczopędnych, NLPZ, kortykosteroidów czy leków stosowanych w astmie. W przypadku planowanego badania z kontrastem jodowym należy zaprzestać stosowania leku Metformax, a wznowić je zgodnie z zaleceniami lekarza.

Alkohol a przyjmowanie leku Metformax SR

Spożywanie alkoholu podczas przyjmowania leku Metformax SR znacznie zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej. Należy unikać alkoholu i skonsultować się z lekarzem, jeśli istnieją wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa jego spożywania.

Metformax SR a prowadzenie pojazdów – należy zachować ostrożność

Metformax SR nie powoduje hipoglikemii, ale stosowany w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną może zwiększać jej ryzyko. W przypadku objawów takich jak zawroty głowy, drżenie czy zaburzenia koncentracji nie należy prowadzić pojazdów.

Cena, dostępność i refundacja leku Metformax SR

Metformax SR jest dostępny wyłącznie na receptę i występuje w trzech dawkach: 500 mg, 750 mg oraz 1000 mg. Każda z nich dostępna jest w opakowaniach po 30 lub 60 tabletek o przedłużonym uwalnianiu.

Lek podlega refundacji w leczeniu cukrzycy typu 2, a także – w wybranych przypadkach – w terapii zespołów insulinooporności. W ramach refundacji pacjent płaci stałą opłatę ryczałtową. W zależności od dawki i wielkości opakowania koszt waha się średnio od ok. 8 zł do ok. 18 zł za opakowanie. Cena preparatu bez refundacji jest nadal stosunkowo niska – zwykle mieści się w przedziale od około 9 zł do 29 zł, zależnie od dawki i liczby tabletek.

Wszystkie wersje Metformax SR należą do tej samej grupy limitowej (biguanidy), dlatego poziom dopłaty pacjenta jest zbliżony między różnymi dawkami. Ostateczna opłata na recepcie zależy jednak od wskazania medycznego oraz tego, czy lek został przepisany jako kontynuacja terapii czy nowy schemat leczenia.

Podsumowanie

Metformax SR jest nowoczesną formą metforminy stosowaną w terapii cukrzycy typu 2, szczególnie wtedy, gdy dieta i regularna aktywność fizyczna nie pozwalają uzyskać stabilnej kontroli glikemii. Substancją czynną leku jest metforminy chlorowodorek, a jego działanie opiera się na stopniowym uwalnianiu substancji w przewodzie pokarmowym, co wpływa na stabilniejsze stężenie leku w organizmie. W zależności od potrzeb pacjenta lekarz może przepisać Metformax SR 500 mg, Metformax SR 750 lub Metformax SR 1000. Odpowiednio każda tabletka o przedłużonym uwalnianiu zawiera 500 mg metforminy chlorowodorku, 750 mg lub 1000 mg.

Stosując lek, warto pamiętać, że pewne leki stosowane w leczeniu innych chorób – zwłaszcza zaburzeń czynności wątroby lub nerek – mogą wpływać na bezpieczeństwo terapii. W sytuacjach nagłego pogorszenia stanu zdrowia, odwodnienia lub pojawienia się nietypowych objawów należy przerwać przyjmowanie leku Metformax SR i skonsultować się z lekarzem. Odpowiednio prowadzona terapia pozwala utrzymać wyrównanie glikemii i wspiera długoterminowe leczenie cukrzycy.