Escapelle

Potrzebujesz zabezpieczenia po awarii antykoncepcji lub niezabezpieczonym stosunku płciowym i zastanawiasz się, czy Escapelle to rozwiązanie dla Ciebie? Warto przed przyjęciem tabletki poznać zasady stosowania leku, możliwe skutki uboczne i sytuacje, w których lekarz może zalecić inną metodę antykoncepcji awaryjnej

Czym jest Escapelle – tabletka antykoncepcji awaryjnej?

Na początku dobrze wiedzieć, z jakim preparatem masz do czynienia. Lek Escapelle 1500 jest metodą antykoncepcji w przypadkach nagłych, stosowaną po stosunku płciowym bez skutecznego zabezpieczenia lub w przypadku niepowodzenia zastosowanej metody antykoncepcyjnej.

Preparat występuje w postaci blistra, w którym znajduje się 1 tabletka – to klasyczna „tabletka dzień po”. Tabletki Escapelle stosowane są jednorazowo, w ciągu 72 godzin po niezabezpieczonym stosunku płciowym. Lek ten nie zastępuje regularnej antykoncepcji i nie powinien być stosowany jako stała metoda zapobiegania ciąży.

Escapelle to antykoncepcja przeznaczona wyłącznie dla kobiet, u których wystąpiło ryzyko ciąży po pojedynczym zdarzeniu – np. kiedy prezerwatywa zsunęła się lub została zastosowana w niewłaściwy sposób, albo penis nie został wycofany w odpowiednim momencie w czasie stosunku przerywanego.

Substancja czynna i skład tabletki Escapelle

Tabletka leku Escapelle 1500 zawiera substancję czynną lewonorgestrel – syntetyczny hormon w dawce 1500 mcg (1,5 mg). Tabletka zawiera także substancje pomocnicze, m.in. laktozę, skrobię ziemniaczaną i kukurydzianą, krzemionka koloidalna bezwodna, stearynian magnezu oraz talk.

Znajomość składu jest ważna zwłaszcza wtedy, gdy pacjentka ma alergie lub nietolerancje (np. na laktozę). W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem leku Escapelle.

Wskazania do stosowania leku Escapelle

Escapelle 1500 jest metodą antykoncepcji w przypadkach nagłych, stosowaną w ciągu 72 godzin po stosunku płciowym bez zastosowania skutecznego zabezpieczenia lub w przypadku niepowodzenia zastosowanej metody antykoncepcyjnej. Nie jest to preparat do stosowania stale lub regularnie.

Kiedy sięga się po Escapelle – przykładowe sytuacje

Możesz zastanawiać się, czy Twoja sytuacja kwalifikuje się do antykoncepcji awaryjnej. Po Escapelle sięga się najczęściej, gdy:

• w ogóle nie zastosowano antykoncepcji podczas stosunku,

• prezerwatywa zsunęła się, została zastosowana w niewłaściwy sposób, pękła lub została rozerwana,

• kapturek lub krążek antykoncepcyjny zmienił pozycję, został usunięty zbyt wcześnie, uszkodzony lub wypadł,

• tabletki antykoncepcyjne przyjmowane regularnie zostały pominięte i doszło do stosunku,

• penis nie został wycofany z pochwy w odpowiednim momencie w czasie stosunku i doszło do wytrysku w pochwie lub na zewnętrzne narządy płciowe.

W takich sytuacjach pacjentka powinna jak najszybciej rozważyć przyjęcie leku razem z lekarzem lub farmaceutą, bo skuteczność jest większa, gdy zastosuje się lek Escapelle jak najwcześniej.

Jak działa Escapelle – antykoncepcja w nagłych przypadkach

Levonorgestrel zawarty w tabletkach Escapelle działa przede wszystkim na owulację – opóźnia lub hamuje uwolnienie komórki jajowej, dzięki czemu plemniki nie mogą jej zapłodnić. Dodatkowo może utrudniać poruszanie się plemników i zagęszczać śluz szyjkowy.

Warto podkreślić, że lek ten nie jest skuteczny, jeśli pacjentka jest już w ciąży – Escapelle 1500 nie może zakończyć ciąży, czyli Escapelle 1500 nie jest tabletką poronną.

Działania antykoncepcyjnego nie można zagwarantować w 100%, ale skuteczność jest większa, gdy pacjentka zastosuje lek Escapelle w ciągu 72 godzin po niezabezpieczonym stosunku, szczególnie najlepiej w ciągu 12 godzin. Po upływie czasu – im później przyjęcie tabletki, tym Escapelle 1500 może być mniej skuteczny.

Jak stosować lek Escapelle – dawkowanie i zasady przyjmowania

Dawkowanie leku jest proste – 1 tabletka przyjmowana jednorazowo doustnie. Tabletkę należy przyjąć tak szybko jak to możliwe, najlepiej w ciągu 12 godzin i nie później niż po 72 godzinach po stosunku płciowym bez zastosowania skutecznego zabezpieczenia.

Oznacza to, że:

• lek Escapelle 1500 można stosować tylko doraźnie,

• stosowana w ciągu 72 godzin antykoncepcja awaryjna ma największy sens w pierwszej dobie,

• lek Escapelle 1500 zaleca się połknąć w całości, popijając wodą,

• tabletki leku Escapelle można przyjąć niezależnie od posiłków.

Lek Escapelle 1500 można stosować w dowolnym dniu cyklu miesiączkowego, pod warunkiem że miesiączka nie jest opóźniona – w przeciwnym razie trzeba najpierw wykluczyć ciążę.

Co zrobić w razie wymiotów po przyjęciu tabletki

Może pojawić się obawa, co jeśli organizm nie „utrzyma” dawki. Jeśli w ciągu trzech godzin od przyjęcia tabletki wystąpią wymioty, należy natychmiast przyjąć lek ponownie – 2 tabletki łącznie w tym cyklu (czyli przyjąć podwójną dawkę leku Escapelle).

W takiej sytuacji konieczny jest kontakt z lekarzem lub farmaceutą, ponieważ trzeba uzyskać kolejną tabletkę i upewnić się, że działanie leku nie zostało osłabione. W razie wątpliwości należy zawsze zwrócić się do lekarza.

Escapelle a inne leki i choroby współistniejące

Niektóre pacjentki przyjmują na stałe inne leki – i słusznie zastanawiają się, czy mogą one hamować skuteczne działanie leku Escapelle. Niektóre leki mogą hamować skuteczne działanie lewonorgestrelu, zwłaszcza tzw. induktory enzymów wątrobowych (np. część leków przeciwpadaczkowych, leki przeciwgruźlicze czy preparaty ziele dziurawca).

U kobiet, które w ciągu ostatnich tygodni stosowały takie preparaty, zaleca się przede wszystkim niehormonalną antykoncepcję awaryjną (np. wkładkę domaciczną z miedzią). Jeśli pacjentka nie może skorzystać z wkładki, lekarz może rozważyć przyjąć podwójną dawkę leku Escapelle (2 tabletki jednocześnie).

Warto też pamiętać, że lek może wchodzić w interakcję z cyklosporyną. Dlatego o wszystkich przyjmowanych lekach należy poinformować lekarza przed zastosowaniem leku Escapelle.

Skutki uboczne Escapelle – możliwe działania niepożądane

Nie każda pacjentka doświadcza objawów po przyjęciu leku Escapelle 1500, ale skutki uboczne mogą się pojawić – zwykle są krótkotrwałe.

Z ulotki wynika, że bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentek) pojawiają się: nudności, ból głowy, uczucie zmęczenia, ból podbrzusza oraz nieregularne krwawienia do czasu wystąpienia następnego krwawienia miesiączkowego.

Często (u maksymalnie 1 na 10 pacjentek) mogą wystąpić:

• wymioty,

• biegunka i zawroty głowy,

• tkliwość piersi,

• zmiana krwawienia miesiączkowego – może być wcześniejsze lub późniejsze niż zwykle,

• plamienia międzymiesiączkowe.

Bardzo rzadko opisywano wysypkę, pokrzywkę, świąd, ból w okolicy miednicy czy bolesne miesiączki. Jeśli pojawi się silny ból brzucha po przyjęciu leku Escapelle, należy pilnie skonsultować się z lekarzem – może to być objaw ciąży pozamacicznej.

Kiedy pilnie skontaktować się z lekarzem

W pewnych sytuacjach nie warto czekać na samoczynne ustąpienie dolegliwości. Do pilnej konsultacji z lekarzem lub farmaceutą powinny skłonić:

• krwawienie, które występuje nietypowo skąpe lub obfite,

• dodatni test ciążowy,

• silny ból brzucha lub miednicy,

• objawy reakcji alergicznej (obrzęk twarzy, wysypka, świąd, duszność).

Jeżeli miesiączka spóźnia się o ponad 5 dni lub występuje nietypowe krwawienie, albo krwawienie nie pojawia się w ogóle w ciągu około 3 tygodni po zastosowaniu tabletki, lekarz może zalecić test ciążowy i dalszą diagnostykę.

Przeciwwskazania do stosowania tabletek Escapelle

Nie każda pacjentka powinna przyjąć lek Escapelle 1500. Kiedy nie stosować leku Escapelle 1500? Ulotka wskazuje, że przeciwwskazaniem jest przede wszystkim:

• uczulenie na lewonorgestrel lub którykolwiek składnik (np. laktozę, krzemionka koloidalna bezwodna),

• pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa ciążę – w takiej sytuacji lek nie jest przeznaczony do stosowania.

Stosowanie leku Escapelle 1500 nie jest zalecane, jeśli:

• występuje choroba jelita cienkiego (np. choroba Leśniowskiego–Crohna), która może hamować prawidłowe działanie leku Escapelle poprzez gorsze wchłanianie,

• występują ciężkie zaburzenia czynności wątroby,

• w przeszłości wystąpiła ciąża pozamaciczna lub stany zapalne miednicy mniejszej.

W razie wątpliwości należy zawsze zwrócić się do lekarza – to lekarz ocenia, czy w danej sytuacji Escapelle 1500 jest metodą odpowiednią, czy konieczna jest inna metoda antykoncepcji awaryjnej.

Escapelle u nastolatek i młodych dorosłych

Możesz mieć pytanie, czy nastolatka może sięgnąć po ten preparat. Lek Escapelle 1500 nie jest wskazany do stosowania przed wystąpieniem pierwszego krwawienia miesiączkowego (menarche).

U młodych pacjentek decyzja o zastosowaniu leku powinna zawsze należeć do lekarza, który uwzględni masę ciała, ogólny stan zdrowia i ryzyko ciąży. Jeżeli pacjentka stosuje regularną metodę antykoncepcji (np. tabletki, plastry, krążek), lekarz oceni, czy rzeczywiście doszło do niepowodzenia zastosowanej metody.

Stosowanie u kobiet z chorobami przewlekłymi

Pacjentki z chorobami przewlekłymi (np. wątroby, zapalnymi chorobami jelit) powinny szczególnie uważnie przeczytać część ulotki dotyczącą przeciwwskazań i ostrzeżeń. W takich sytuacjach niektóre schorzenia mogą hamować skuteczne działanie leku Escapelle lub zwiększać ryzyko działań niepożądanych.

U kobiet z większą masą ciała lub wyższym BMI wskazuje się, że Escapelle 1500 może być mniej skuteczny, choć dane są ograniczone – dlatego tym bardziej ważna jest szybka konsultacja z lekarzem.

Escapelle w ciąży

Lek ten nie jest skuteczny, jeżeli pacjentka jest już w ciąży. Escapelle 1500 nie jest tabletką aborcyjną i nie może zakończyć ciąży.

Jeśli mimo zastosowania leku Escapelle 1500 pacjentka podejrzewa ciążę (np. krwawienie opóźnia się, pojawia się nietypowe plamienie), powinna wykonać test ciążowy w upływie około trzech tygodni od stosunku lub wcześniej, jeśli zaleci to lekarz. W przypadku potwierdzenia ciąży konieczna jest konsultacja ginekologiczna, m.in. w kierunku ciąży pozamacicznej, zwłaszcza gdy pojawił się silny ból brzucha po przyjęciu leku Escapelle.

Escapelle a karmienie piersią

Jeżeli pacjentka karmi piersią, nie musi rezygnować z leku, ale powinna zastosować się do określonych zasad. Substancja czynna przenika do mleka kobiecego, dlatego zaleca się przez przynajmniej 8 godzin po przyjęciu leku unikać kolejnego karmienia. W tym czasie mleko należy odciągać i wylewać.

Takie postępowanie sprawia, że ilość leku przekazana dziecku jest minimalna. W razie wątpliwości dotyczących karmienia piersią i antykoncepcji awaryjnej warto porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą.

Wpływ Escapelle na płodność i cykl miesiączkowy

Po zastosowaniu leku możesz zauważyć zmiany w cyklu. Do czasu wystąpienia następnego krwawienia miesiączkowego mogą pojawiać się nieregularne plamienia lub krwawienia śródcykliczne, a miesiączka może wystąpić nieco wcześniej lub później niż zwykle. Jeśli jednak opóźnia się o ponad 5 dni lub występuje nietypowo skąpe lub obfite krwawienie, trzeba skontaktować się z lekarzem – może on zalecić test ciążowy i dalszą diagnostykę.

Z dostępnych danych wynika, że po zastosowaniu leku płodność zwykle szybko wraca – oznacza to, że do kolejnego niezabezpieczonego stosunku płciowego może dojść w krótkim czasie i pojawia się znów ryzyko ciąży.

Antykoncepcja awaryjna a regularna antykoncepcja

Warto wyraźnie rozróżnić te dwie formy zabezpieczenia. Escapelle 1500 jest metodą antykoncepcji w przypadkach nagłych – stosuje się go tylko wtedy, gdy zawiodła dotychczasowa ochrona lub w ogóle jej nie było. Lek ten nie jest tak samo skuteczny jak regularne metody antykoncepcji, dlatego nie powinien być stosowany jako stałe zabezpieczenie.

Jeśli pacjentka stosuje regularną metodę antykoncepcji, a mimo to doszło do jej niepowodzenia (np. pominięcie kilku tabletek, wypadnięcie krążka dopochwowego), po zastosowaniu leku Escapelle 1500 powinna jak najszybciej wrócić do zwykłego schematu antykoncepcji. Do czasu kolejnej miesiączki zaleca się dodatkowo stosować metodę barierową (np. prezerwatywę), aby utrzymać ochronę.

Jeśli pacjentka zamierza współżyć po przyjęciu leku Escapelle, nie powinna polegać wyłącznie na działaniu tej tabletki – każdorazowo warto użyć dodatkowego zabezpieczenia, aby nie narażać się na ryzyko ciąży przy kolejnym niezabezpieczonym stosunku płciowym.

Cena tabletki Escapelle, dostępność, refundacja

W Polsce Escapelle 1500 mikrogramów (1 tabletka) jest lekiem wydawanym na receptę, a lek Escapelle nie jest objęty refundacją przez NFZ – oznacza to odpłatność 100%.

Aktualnie w serwisach porównujących ceny apteczne 1 tabletka leku Escapelle kosztuje zwykle około 40–60 zł, choć w niektórych aptekach ceny sięgają wyżej (do nawet 100+ zł, w zależności od sieci i marży). Escapelle jest szeroko dostępny w aptekach stacjonarnych i internetowych (z odbiorem w aptece), ale aby odebrać lek, potrzebna jest ważna recepta. W przypadku wątpliwości co do zasad stosowania leku warto zapytać lekarza lub farmaceutę jeszcze przed realizacją recepty.

Jak uzyskać receptę na Escapelle online – krok po kroku

Jeśli sytuacja jest nagła, a wizyta stacjonarna u ginekologa jest utrudniona, można skorzystać z konsultacji telemedycznej. Proces zwykle wygląda podobnie na większości platform (np. serwisów typu KlikLekarz.pl):

1. Wypełniasz krótki formularz medyczny online – podajesz wiek, choroby przewlekłe, przyjmowane leki i opisujesz sytuację (kiedy doszło do stosunku płciowego, czy była jakaś metoda antykoncepcji itp.).

2. Opłacasz konsultację – cena zależy od wybranej platformy.

3. Lekarz kontaktuje się z Tobą (telefonicznie lub przez czat/wideo), dopytuje o szczegóły, ocenia przeciwwskazania i ryzyko.

4. Jeżeli lekarz uzna to za zasadne, wystawi e-receptę na lek Escapelle 1500 lub inną formę antykoncepcji awaryjnej. Kod e-recepty otrzymasz SMS-em lub e-mailem, a realizacja jest możliwa w dowolnej aptece.

Warto pamiętać: decyzja o wypisaniu recepty zawsze należy do lekarza – nawet w nagłej sytuacji może on uznać, że inna metoda antykoncepcji w przypadkach nagłych (np. wkładka domaciczna) będzie bardziej odpowiednia.

Więcej na ten pisaliśmy temat w artykule: Recepta na tabletki antykoncepcyjne – jak ją uzyskać?

Podsumowanie – najważniejsze informacje o Escapelle

Escapelle to antykoncepcja awaryjna w postaci jednorazowej tabletki zawierającej 1500 mcg lewonorgestrelu. Lek Escapelle 1500 zawiera substancję czynną syntetyczny hormon zwany lewonorgestrelem i stosowany jest w ciągu 72 godzin po niezabezpieczonym stosunku płciowym lub w przypadku niepowodzenia zastosowanej metody antykoncepcyjnej – im wcześniej go przyjmiesz (najlepiej w ciągu 12 godzin), tym większa jest jego skuteczność. Escapelle nie jest tabletką aborcyjną i nie może zakończyć istniejącej ciąży. Jak każdy lek, może powodować skutki uboczne, przede wszystkim nudności, ból głowy, ból brzucha i nieregularne krwawienia. Jeśli miesiączka opóźnia się, występuje nietypowo skąpe lub obfite krwawienie lub pojawia się silny ból brzucha, należy zwrócić się do lekarza. Przed przyjęciem tabletki zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą – to oni ostatecznie oceniają, czy lek Escapelle jest w Twojej sytuacji odpowiednią metodą antykoncepcji awaryjnej.